Snippergroen

De afgelopen 20 jaar is er niet tot nauwelijks actief opgetreden tegen oneigenlijk grondgebruik. Om hier verandering in te gaan brengen heeft het college bij besluit d.d. 10 november 2015 extra (incidentele) middelen voor handhaving beschikbaar gesteld. Dit budget is mede bestemd voor de aanpak van illegaal gebruik van gemeentegrond. Dit budget is aangesproken om te inventariseren in hoeveel gevallen sprake is van oneigenlijk grondgebruik. Een extern bureau heeft de inventarisatie uitgevoerd en de resultaten vervat in een businesscase die een duidelijk overzicht geeft van de verschillende soorten situaties van oneigenlijk gebruik van minimaal 855 adressen. Daarnaast was in deze businesscase een voorstel opgenomen voor een projectmatige aanpak.

De hoge aantallen oneigenlijk grondgebruik maakten duidelijk dat dit het moment is om actief op te treden tegen oneigenlijk grondgebruik. De voornaamste redenen om oneigenlijk grondgebruik aan te pakken zijn het voorkomen van verjaring en het creëren van rechtsgelijkheid. Er moet namelijk voorkomen worden dat de ene burger zonder consequenties zomaar gemeentegrond in gebruik kan nemen en daar zelfs eigenaar van wordt, terwijl een ander die zich netjes aan de regels houdt dit niet kan. Daarnaast is het voor de beeldkwaliteit binnen de gemeente van belang om een wildgroei van carports, schuttingen, tuinhuisjes e.d. op gemeentegrond te voorkomen. Ook komt het voor dat oneigenlijk grondgebruik problemen oplevert bij wegconstructies en renovaties. Bovendien is de gemeente bij wet verplicht om alles te doen om verjaring en verlies van recht of bezit te voorkomen (artikel 160 lid 3 Gemeentewet).

In september 2016 is deze pilot gegund aan Eiffel. Eiffel neemt deze dossiers in behandeling vanaf het communicatietraject tot eventuele (notariële) overdracht, het aangaan van een huurovereenkomst, ontruiming, erkenning van verjaring of - in geval geen overeenstemming wordt bereikt - tot overdracht aan de huisadvocaat.

Het doel van het project snippergroen is het regelen van het grondgebruik waarbij een nulsituatie wordt gecreëerd waarbij al het gebruik van gemeentegrond is geregeld.

Het project eindigt per 1 mei 2023. Vanaf 1 mei 2023 worden geen nieuwe aankoopverzoeken meer in behandeling genomen; het indienen van verzoeken is weer mogelijk vanaf 1 januari 2024 conform het alsdan vigerend uitgiftebeleid.

Pilot Essesteijn:
De aftrap van project Snippergroen vond plaats in de wijk Essesteijn op 30 november 2016 door projectenbureau Eiffel. De opdracht voor Eiffel is 1 januari 2021 beëindigd. In deze periode heeft Eiffel 460 verschillende dossiers in behandeling gehad. 60% daarvan resulteerde in verkoop en ca. 4% in huur. In 2 dossiers heeft de gemeente erkend dat er sprake was van verjaring. De opdracht voor Eiffel is 1 januari 2021 beëindigd. 4 dossiers zijn nog in behandeling bij de huisadvocaat.

Start Metafoor Vastgoed en Software naast Eiffel: Door het college is in 2018 besloten om het project Snippergroen in de hele gemeente uit te rollen. Metafoor Vastgoed en Software B.V. (hierna: Metafoor) heeft deze aanbesteding gewonnen. Eiffel voert het project Snippergroen in de wijk Essesteijn uit en Metafoor voor de rest van de gemeente.

Vierde fase: wijken Bovenveen en Voorburg Noord: Bewonersavond was op 13 november 2018. Bewoners kregen vrijwel direct na de bewonersavond een bericht over hun persoonlijke situatie en de mogelijkheden om in contact te komen met het projectteam Snippergroen.

Vijfde fase: wijken Voorburg Midden/Oud, Voorburg West, Park Leeuwenbergh: Gestart op 12 december 2018. Bewoners ontvingen twee weken voor aanvang van de bewonersavond een bericht en kregen kort na de bewonersavond bericht over hun persoonlijke situatie.

Zesde fase: Damcentrum, Klein Plaspoelpolder, Leidschendam-Zuid, Zeeheldenwijk: Gestart op 9 april 2019. Drie weken eerder zijn hiervoor de uitnodigingen verzonden. Vrijwel direct na deze avond hebben de bewoners een bericht gekregen over hun persoonlijke situatie.

Zevende fase: Stompwijk, deel I: 24 juni 2019 is de bewonersavond voor een gedeelte van de kern Stompwijk georganiseerd in het buurthuis in Stompwijk. Dit was een vrije inloop avond. Er was een looproute door het buurthuis gecreëerd, waardoor bewoners gericht vragen konden stellen. Een week later hebben de bewoners bericht gekregen over hun persoonlijke situatie. Op 23 juni 2022 is er weer een bewonersavond geweest: de huidige situatie, met een gepaste oplossing, is besproken.

Achtste fase: Park Veursehout, Duivenvoorde en de Zijde: Gestart op 19 september 2019, met een vrije inloopavond. Met positieve reacties. De eerste aanschrijving is de week erna verstuurd.

Negende fase: ’t Lien en de Rietvink: Gestart op 14 november 2019, met een vrije inloopavond. De uitnodiging voor de bewonersavond is aangepast. In deze brief staat niet langer slechts de algemene informatie, maar geeft ook een idee waar het grondgebruik om gaat. Door bewoners werd hier positief op gereageerd. De eerste aanschrijving is twee weken later verstuurd. Vanwege de feestdagen wordt er een langere reactietermijn gegeven.

Tiende fase: Prinsenhof, De Heuvel, Amstelwijk, Damsigt, Verzetsheldenwijk, Raadhuiskwartier, Sijtwende 3 tot en met 5: Gestart op 13 februari 2020, met een vrije inloopavond. De eerste aanschrijvingen zijn een week na de bewonersavond verstuurd.

Elfde fase: Stompwijk, deel II: gestart in mei 2022. De eerste brieven zijn verstuurd na de bewonersavond op 16 juni 2022.

Afrondende fase: een aantal dossiers m.b.t. steigers en vlonders worden opgepakt en lopende dossiers worden afgerond. Vanaf 1 mei 2023 worden geen nieuwe aankoopverzoeken meer in behandeling genomen; het indienen van verzoeken is weer mogelijk vanaf 1 januari 2024 conform het alsdan vigerend uitgiftebeleid.

In dit project gaan de kosten uit voor de baten en is er sprake van een onzekere inkomstenstroom. De inkomsten zijn namelijk afhankelijk van de wens van de gemeente om grond te verkopen en de bereidheid van bewoners om grond aan te kopen. Daarnaast kunnen niet alle kosten vooraf worden bepaald. Bij eventuele geschillen zal slechts een civiele procedure uitkomst bieden met alle kosten van dien. In de vertrouwelijke business case is bij de besluitvorming inzicht gegeven in het risico dat de kosten niet gedekt worden door de inkomsten.

Jaarlijks wordt een inschatting gemaakt van de verwachte inkomsten uit de verkoop en de (extra) kosten van inhuur e.d. die gemaakt moeten worden om deze te kunnen realiseren.
In 2016 is gestart met het project snippergroen en de netto opbrengst is tot en met 2022 € 455.000 (afgerond)

Op 2 februari 2023 is het persbericht “Laatste kans aankoop snippergroen tegen gunstig tarief” uitgegaan. In dit bericht is het eind van het project Snippergroen aangekondigd. Tot 1 mei 2023 kunnen inwoners nog een verzoek doen om gemeentegrond te kopen tegen de gunstige prijs die gedurende het project is gehanteerd. Na 1 mei eindigt het project Snippergroen en daarmee de voorwaarden van het project waaronder uitgifte van gemeentegroen kon plaatsvinden.
Vanaf 1 mei 2023 tot 1 januari 2024 is het tijdelijk niet mogelijk om een verzoek tot aankoop van gemeentegroen in te dienen. Een aantal dossiers m.b.t. steigers en vlonders worden opgepakt en alle lopende verzoeken van het project worden in die periode afgehandeld.
Na 1 januari 2024 is het weer mogelijk nieuwe verzoeken in te dienen. Alleen geldt dan niet meer het huidige gunstige tarief, maar de marktconforme prijs van dat moment.
Het einde van het project betekent niet dat de gemeente het toestaat dat gemeentegrond niet volgens de regels in gebruik is. Wanneer dat gebeurt wordt de inwoner aangeschreven en verzocht de grond te ontruimen en te herstellen in de oorspronkelijke staat.  

Deze informatie is ook beschikbaar op de webpagina van de gemeente www.lv.nl/gemeentegrond-kopen

Een belangrijk aspect in het project Snippergroen is de communicatie. Wanneer de gemeente grond actief wil uitgeven, is de ervaring van het projectbureau dat goede communicatie richting bewoners sterk bijdraagt aan een positief verloop van het project. Dit ondanks de vervelende boodschap van de gemeente, waarbij we bewoners wijzen op geconstateerde afwijkingen in de eigendomsgrenzen. Onderdeel van de aanpak van het projectbureau is om breed te communiceren met bewoners en belanghebbenden en een positieve houding aan te nemen. Er worden informatieavonden en inloopspreekuren georganiseerd en persoonlijke gesprekken gevoerd (indien wenselijk).

Proces
Voor een goede communicatie is het uitrollen van een goed en duidelijk proces van de uitvoering in het project belangrijk. Intussen heeft de gemeentelijke ombudsman zich ook gebogen over dit proces van de gemeente. De gemeentelijke ombudsman had een helder oordeel: de gemeente voert het proces om te komen tot het oordeel van oneigenlijk grondgebruik zorgvuldig.